Wywerny, nazywane również smokami przez niezaznajomionych, przypominają duże jaszczurki ze skrzydłami. Ich zachowanie i wygląd różnią się między typami, a wyróżnić możemy trzy: wywerny zielone, miedziane i szkarłatne, nazywane przez niektóre plemiona orków również krwawymi.
Spis treści
WYWERNY ZIELONE
WYGLĄD ZEWNĘTRZNY
Wywerny zielone pokryte są kamyczkowatą, zielono-szarą łuską, która świetnie je maskuje wśród koron drzew. Na głowie posiadają parę niewielkich rogów oraz stosunkowo duży sierpowaty wyrostek na nosie. Pysk mają dość krótki, naszpikowany ostrymi ząbkami. Rozmiarami dorównują dużym ptakom więc nie są zbyt pokaźne. Osiągają długość 1,5 m od pyska do czubka ogona oraz ponad 2 m rozpiętości skrzydeł. Najstarsze osobniki mogą ważyć nawet 10 kg. Samice zwykle są większe i agresywniejsze od samców.
ZACHOWANIE
Ten typ wywern jest dość płochliwy i w dziczy rzadko zauważalny dzięki barwie swoich łusek. „Smoki” żyją w niewielkich stadach liczących ok 10 osobników, z czego większość stanowią zwykle samce, które mają bronić stada i polować. Zadaniem samic jest składanie i opieka nad jajami.
ŚRODOWISKO
Naturalnie zamieszkują tropikalne lasy Jałowych Ziem takie jak: Jadowita Głusza, Jedwabne Knieje czy lasy na Wyspie Jaguara. Przez swoje łagodne nastawienie i dogodne rozmiary stały się obiektem łowców, którzy szkolą i wykorzystują latające gady do polowań. Ich liczna populacja jednak sprzyja handlowi jajami i młodymi osobnikami. Cennym składnikiem dla uczonych jest również ślina wywern, dzięki której powstają nowe lekarstwa i odtrutki. Niektóre plemiona, zwłaszcza tropikalne jak szczep Setrazh i Tzekhel używają jadu do zatruwania strzał i igieł do dmuchawek.
ODŻYWIANIE
Głównym pożywieniem wywern zielonych są gryzonie, inne gady oraz niewielkie ssaki i ptaki. Ich najczęstszą taktyką łowiecką jest przyczajenie się na pniu drzewa i zeskoczenie na ofiarę. Swoje zdobycze paraliżują jadem zawartym w ślinie co pozwala zaoszczędzić cenną energię. Dzięki swojej truciźnie potrafią również obezwładnić większe zwierzęta jednak do takich incydentów dochodzi niezwykle rzadko i raczej w samoobronie.
LĘGI
W środowisku jakie zamieszkują panują stale wysokie temperatury więc okres godowy nie jest zdefiniowany. Wiadomo tylko, że w stadzie zawsze jest jedna samica opiekująca się jajami. Po kilku dniach od wyklucia młode uczą się latać i dołączają do samców w poszukiwaniu pożywienia. Następnie kolejna samica zostaje matką. Taki cykl zapewnia gatunkowi ciągłość więc nie ma powodów do zmartwień, że kiedyś wyginą.
Jaja wywern są wydłużone i gładkie, a także dość miękkie. Stąd potrzeba ochrony ze strony dorosłych osobników. Dzięki temu, że skorupki nie stwarzają problemu młodym, te zjadają je by dostarczyć sobie niezbędnych składników odżywczych.
DŁUGOŚĆ ŻYCIA
Na wolności wywerny dożywają średnio 20 lat. W niewoli czas ten wydłuża się do 30.
WYWERNY MIEDZIANE
WYGLĄD ZEWNĘTRZNY
Nieco większymi kuzynami wywern zielonych są wywerny miedziane. Dorastają do 3 m długości oraz osiągają 3,5-4 m rozpiętości skrzydeł, a waga może przekraczać nawet 20 kg. Pokrywają je drobne, kolczaste łuski w kolorach złota, brązu i beżu. Ich pysk jest zdecydowanie dłuższy, a na głowie mają kilka ciemnych rogów tworzących swego rodzaju koronę. Wyróżniają się również mniejszą liczbą palców, zarówno u nóg jak i skrzydeł. Wzdłuż grzbietu i na gardle posiadają kostne grzebienie złożone z wielu szpilek.
ZACHOWANIE
W przeciwieństwie do zielonych gadów miedziane są wyjątkowo agresywne i terytorialne. Po zaskoczeniu zamiast przybierać postawę obronną rzucają się bezpośrednio na napastnika nie zważając na ryzyko. Dopiero po ataku oceniają sytuację, jeśli nie skończy się to ich śmiercią. Zwykle żyją samotnie jednak gdy spotkają samicę gotową do reprodukcji zbierają się w grupy składającej się z trzech do czterech samców, które opiekują się tą pojedynczą samicą.
ŚRODOWISKO
Wywerny miedziane upodobały sobie tereny skalne i wrzosowiska nieopodal tropikalnych lasów oraz pustynie. Czasem zapuszczają się w gęstwiny jednak tylko w momentach gdy na ich terenie brakuje pożywienia. Ich umaszczenie świetnie je kamufluje wśród wyschniętych krzewów i kamieni.
ODŻYWIANIE
Ich dietę stanowi wszystko co się porusza – gady, ptaki, ssaki, zielone wywerny, gobliny, a nawet orkowie. Nie są wybredne i potrafią posilić się nawet padliną jeśli takową znajdą. W przypadku polowania na żywą zdobycz najczęściej podkradają się pełzając wśród kamieni lub spadają z nieba. Rozszarpują mięso na miejscu i posiliwszy się zabierają resztę do gniazda by nakarmić samicę.
W przypadku gdy jedzenia nie ma wystarczająco dużo dochodzi do aktów kanibalistycznych na samcu, który jest najmniej pożyteczny.
LĘGI
Tak samo jak w przypadku zielonych wywern miedziane nie mają stałej pory godów. Najczęściej do rozrodu dochodzie gdy jest dostatecznie dużo zwierzyny w okolicy by samce mogły wykarmić samicę i młode. Wywerna miedziana składa 5-7 jaj jednak przeżywalność młodych waha się między 1, a 3. Jeśli, któreś zwleka z wykluciem się inne młode zabierają się za jedzenie zarówno swoich skorup jak i jeszcze niewyklutych.
DŁUGOŚĆ ŻYCIA
Samice żyją znacznie dłużej od samców. Potrafią dożyć 35 lat podczas gdy samce ledwo osiągają 15. Związane jest to przede wszystkim z instynktami podczas opieki nad młodymi.
WYWERNY SZKARŁATNE
WYGLĄD ZEWNĘTRZNY
Ogromne czerwone gady mierzące do 5m długości i 8m rozpiętości skrzydeł. Potrafią ważyć nawet kilkadziesiąt kg. Głowę wieńczą dwa pokaźne rogi oraz malutkie, mięsiste frędzle na brodzie i gardle. Ich łuski mienią się kolorami czerwieni i ciemnego brązu. Jako jedyny podgatunek samce wywern szkarłatnych są większe od samic i bardziej agresywne.
ZACHOWANIE
Niezwykle terytorialne stworzenia, jednak rzadko chodzące po powierzchni ziemi. Większość życia spędzają w powietrzu próbując wypatrzeć potencjalne ofiary. Jako jedyne wiążą się w pary na całe życie.
ŚRODOWISKO
Na swoje siedliska wywerny szkarłatne wybierają pułki skalne z dala od orkowych osad i lasów. Preferują duże otwarte tereny jak sawanny, pustynie lub podnóża górskie. Po osiedleniu się z partnerem jaszczury pozostają w miejscu przez resztę życia. Ich terytorium nie rozciąga się dalej niż kilkanaście metrów od gniazda jednak gdy ktoś lub coś zbliży się za bardzo wywerny atakują bez ostrzeżenia.
ODŻYWIANIE
Krwawe wywerny polują na duże stworzenia zamieszkujące Jałowe Ziemie. Ich ulubionym sposobem jest spadnięcie na niczego nie podejrzewającą ofiarę, porywanie jej zakrzywionymi szponami i zrzucenie z dużej wysokości. Upadek uśmierca zwierzę, a „smok” może bez większych trudności przysiąść do obiadu.
LĘGI
Wywerny szkarłatne przystępują do pierwszego rozrodu kiedy mają ok. 3 lat. Wyruszają wtedy z gniazda na poszukiwania partnera, a kiedy go znajdą zakładają własne leże. Na świat przychodzi jedynie 1-2 młodych, którymi rodzice opiekują się przez kolejne 3 lata. Po paru miesiącach młode już towarzyszy starszym w polowaniach i nabywa potrzebnego doświadczenia.
DŁUGOŚĆ ŻYCIA
Gady żyją ok 50-60 lat.
Informacje dodatkowe
Mar’ad w swych wędrówkach natrafił na wywernę szkarłatną podczas wspinaczki do Drzewa Świata. W panice pobiegł ku górze i skrył się między korzeniami, jak się okazało później wielkiego drzewa, pod którymi wpadł do sadzawki. Ocknął się już po drugiej stronie w świecie elfów na Wyspach Środka.